Egzersiz ve Nefes: “Doğru Zamanda, Doğru Şekilde!”

Yüzeysel bir tanımla nefes, vücudun ana ihtiyaçlarından biri olan oksijeni sağlamak için havanın akciğerlere alınıp verilmesidir. Teknik açıdan değerlendirirsek de yaşamamızın sürdürülebilir olmasını sağlayan ve su ile birlikte en önemli kaynak olan oksijenin, vücudumuzdaki kullanış yöntemi olarak da adlandırabiliriz. 

Akciğerlerimize dolan havanın sadece beşte biri oksijenden oluşuyor ve bu oksijenin sadece %4’ünü yararlı bir şekilde kullanabiliyoruz. Tam da bu noktada vücut mevcut oksijeni kullanarak enerji üretiyor ve karbondioksit bileşeni ortaya çıkıyor. Bu bileşeni de en temel tanımla suyun da yardımıyla nefes vererek dışarı atıyoruz.

Peki hâlihazırda yaşamamızı devam ettirmemize yarayan tüm bu işlemler ve süreçler, konu egzersiz ve spor olunca bize ne gibi faydalar sağlıyor?            

  

Doğru nefes almak, kas oluşumunun sağlıklı biçimlenmesi ve kasların esnetme potansiyeline sahip olması açısından büyük önem taşıyor. Fark ettiyseniz sadece “nefes almak” değil, tüm yayımlarda da bu söz öbeği “doğru nefes almak” şeklinde geçiyor. Hatta bu anlatımı “doğru zamanda doğru biçimde nefes almak” olarak da güncelleyebiliriz.

Doğru zamanı açıklayacak olursak, örneğin ağırlık kaldırırken yani kendimizi zorlarken nefes vermeli, ağırlığı indirirken ise nefes almalısınız. Egzersiz esnasında kaslara yeterli oksijen gitmezse kaslar ihtiyacı olan enerjiyi sağlamak için fermantasyona başvurur ve bu da kasların yorulmasına neden olur. Kasların yorulması kaçınılmazdır ama doğru nefes alma ile bu durumu biraz erteleyebilirsiniz.

Spor esnasındaki en büyük hatalardan biri de nefes tutmak.  Sıkça yapılan bu hata kanın kalbe geri dönüşünü engelleyerek baş dönmesi ve yüksek tansiyona neden olur. Bu sebeple doğru biçimde nefes almak da doğru zamanla aynı ölçüde önemli. Doğru nefes alma derin, uzun ve sessiz bir biçimde olmalı; kısa kısa hızlı bir şekilde nefes alınmamalıdır. Çünkü bu şekilde nefes almak karbondioksit zehirlenmesine bile yol açabilir. Aynı zamanda antrenman esnasında nefes nefese de kalınmaması gerekir; nefes nefese kalmak ciğerlerinizin henüz o kapasitede olmadığının bir işareti. Örneğin, koşarken de 3 adımda bir nefes alınıp 5 adımda bir de nefes vermelisiniz. Bu sayılara ulaşabilmek için dinlenme zamanlarınızda ve normal rutinlerinizde de nefes egzersizleri yapabilirsiniz.

Unutmayın, egzersiz yaparken yanlış bir şekilde nefes alıp vermek etkisi değişecek olumsuzluklara yol açabilir. Doğru nefes almak sadece spor veya egzersiz yapıldığı anda değil, günlük hayatımızda da karşımıza keyifsizlik, bitkinlik ve hatta hastalık şeklinde çıkabilir.

Hemen bu bilgileri uygulayarak sporu hayatınıza daha nitelikli bir şekilde katmaya ne dersiniz? Bizce tam zamanı!